Με διπλό κλικ οπουδήποτε στην σελίδα επιστρέφεται στην αρχή

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Δεν παραξενεύει κανέναν μας ότι 2.500 χρόνια μετά δεν έχει βρεθεί κανένας τρόπος διακυβέρνησης, κανένα πολίτευμα καλύτερο από αυτό της αθηναϊκής δημοκρατίας; Διοικούσε, αποφάσιζε, δίκαζε ο Αθηναίος πολίτης και το σημαντικότερο απ’ όλα: ο άρχοντας ελεγχόταν από τους πολίτες, δεν είχε εξουσία προσωπική.
Ως αποτέλεσμα της δημοκρατίας ήταν ο πολιτισμός να φτάσει στη μεγαλύτερη ακμή του και η περίοδος αυτή της ελληνικής ιστορίας να ονομαστεί «χρυσός αιώνας».

Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Ο Περικλής ήταν ο άνθρωπος που το όνομά του συνδέθηκε με ολόκληρο το «χρυσό αιώνα» (5ος π.Χ. αι.).
Όταν έγινε στρατηγός της Αθήνας, ήταν περίπου 34 ετών. Ανήκε στο δήμο του Χολαργού. Πατέρας του ήταν ο Ξάνθιππος, ο νικητής της Μυκάλης και μητέρα του ήταν η Αγαρίστη, ανεψιά του Κλεισθένη. Δάσκαλοί του ήταν ο θαυμάσιος μουσικός, Δάμωνας και ο σπουδαίος φιλόσοφος, Αναξαγόρας.
Ο Περικλής είχε ένα σπουδαίο χάρισμα: ήξερε να μιλάει ήρεμα, αλλά και συναρπαστικά και κατάφερνε να κάνει τους άλλους να τον πιστεύουν.
Λένε πως κάποτε ο βασιλιάς της Σπάρτης ρώτησε έναν αντίπαλο του Περικλή αν μπορούσε να τον νικήσει στην πάλη και εκείνος απάντησε:
«Όταν εγώ παλεύοντας ρίχνω τον Περικλή κάτω, εκείνος λέει πως δεν έχει πέσει, με νικά και αλλάζει τη γνώμη των θεατών».
Ο Περικλής μιλούσε όταν ήταν ανάγκη και όχι συχνά. Για την εξυπνάδα του, την ηρεμία, αλλά και τους συναρπαστικούς λόγους του προς τους Αθηναίους πολίτες ονομάστηκε «Ολύμπιος» (δηλ. ήρεμος, έξυπνος και δίκαιος σαν τους 12 θεούς του Ολύμπου).
Στα χρόνια του Περικλή ολοκληρώθηκε η αθηναϊκή δημοκρατία, που είναι η πρώτη δημοκρατία του κόσμου.
Από τα πολλά πειράγματα των κωμικών ποιητών για τον Περικλή, μια ολόκληρη σειρά αναφέρεται στο μεγάλο του κεφάλι: «σχινοκέφαλος» (δηλ. αυτός που το κεφάλι του μοιάζει με το θάμνο του σχίνου) ή «κεφαληγερέτης» (δηλ. αυτός που το κεφάλι του σηκώνεται ψηλότερα από τα κεφάλια των άλλων).
Κανείς από όλους τους αρχαίους Έλληνες δεν έχει τα χαρίσματα του Περικλή, που υπήρξε πραγματικά μοναδικός και γι’ αυτό άλλωστε ολόκληρος ο 5ος π.Χ. αι. (ο χρυσός αιώνας) ονομάζεται και «αιώνας του Περικλή».
[Όλα τα μεγάλα έργα της εποχής του Περικλή, που τα θαυμάζουμε μέχρι σήμερα για την τελειότητά τους, ήταν το δεύτερο μεγάλο δώρο (εκτός από την ολοκλήρωση της δημοκρατίας), που ο Περικλής χάρισε στην Αθήνα και στον κόσμο ολόκληρο.]

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ -  ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ

Ο ναός της Αθηνάς Παρθένου (γνωστός και ως Παρθενώνας) χτίστηκε από τους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη. Είναι ο μεγαλύτερος απ’ όλους τους ναούς, που είναι χτισμένοι σε δωρικό ρυθμό. Ο Παρθενώνας (ο μοναδικός αρχαίος ελληνικός ναός, που είναι φτιαγμένος ολόκληρος από μάρμαρο) χτίστηκε τεράστιος (ύψος 19μ.) για να χωρέσει μέσα του το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς (ύψος 13,5μ.). Η μοναδικότητά του φαίνεται στην κατασκευή του: κανένα κομμάτι μάρμαρο του ναού δεν είναι ίδιο με τα άλλα (το καθένα έχει το δικό του ξεχωριστό σχήμα και μέγεθος). Το μοναδικό και ανεπανάληπτο αυτό κτίριο χρειάστηκε μόνο 9 χρόνια για να χτιστεί (447-438 π.Χ.).

ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ

Είναι ένα μεγαλόπρεπο κτίριο από ολόκληρα μάρμαρα, που χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Μνησικλή (437-432 π.Χ.). Είναι η είσοδος στην Ακρόπολη (Προπύλαια = προ+πύλη, δηλ. πριν την είσοδο στον Παρθενώνα). Δεν πρόλαβαν να τα στολίσουν με ανάγλυφα μάρμαρα, όπως τον Παρθενώνα, εξαιτίας του Πελοποννησιακού πολέμου.

ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΝΙΚΗΣ

Ο ιωνικός ναός της Αθηνάς Νίκης ήταν το κομψό στολίδι του χώρου των Προπυλαίων. Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Καλλικράτη και χτίστηκε το 427 π.Χ. Στη ζωφόρο του για πρώτη φορά αναπαρίσταται ένα ιστορικό γεγονός: η μάχη των Πλαταιών.

ΕΡΕΧΘΕΙΟ

Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Φιλοκλή. Εδώ κατέληγε η πομπή των Παναθηναίων. Ο μισός ναός ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά Πολιάδα (*πολιούχος, προστάτης της πόλης) και ήταν ιωνικού ρυθμού, ενώ ο άλλος μισός ήταν αφιερωμένος στον Ποσειδώνα και ήταν δωρικού ρυθμού. Ο ναός οφείλει το όνομά του στον Ερεχθέα μυθικό βασιλιά της Αθήνας. Εδώ βρίσκονται τα σημάδια του αγώνα της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα και η ιερή ελιά. Οι έξι (6) Καρυάτιδες συμβολίζουν τις « υδριαφόρες» στην πομπή των Παναθηναίων και κοιτούν προς τον Παρθενώνα.

ΓΛΥΠΤΙΚΗ - ΦΕΙΔΙΑΣ

Ο μεγαλύτερος γλύπτης της αρχαιότητας, το όνομα του οποίου έμεινε αθάνατο στους αιώνες για τα γλυπτά του Παρθενώνα και τα χρυσελεφάντινα αγάλματά του.
Ένα από τα παλιότερα έργα του είναι ένα χάλκινο σύνολο με τον ήρωα Μιλτιάδη ανάμεσα στην Άρτεμη και τον Απόλλωνα, φτιαγμένο με τα λάφυρα της μάχης του Μαραθώνα.
Κατηγορήθηκε ότι είχε κρατήσει για τον εαυτό του ένα μέρος από το χρυσάφι, που η πολιτεία του είχε εμπιστευθεί για την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς. Ο Φειδίας, όμως, είχε φροντίσει να κατασκευάσει το άγαλμα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί να το λύσει. Έτσι, πήρε τα χρυσά του μέρη, τα ζύγισε μπροστά στους κατηγόρους του και αθωώθηκε.
Μετά από λίγο τον κατηγόρησαν για ασέβεια, γιατί είχε βάλει το πρόσωπο το δικό του και του Περικλή στις μορφές του Δαίδαλου και του Θησέα, που ήταν σκαλισμένες στην ασπίδα του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς. Αυτή τη φορά κατάφεραν να τον φυλακίσουν. Άλλοι λένε πως πέθανε στη φυλακή (μάλλον δηλητηριασμένος) και άλλοι πως κατάφερε να αποδράσει και να πάει στην Ηλεία (όπου έφτιαξε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία).

ΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ

ο αριστούργημα του «χρυσού αιώνα» είχε γίνει από το Φειδία. Έφτανε σε ύψος 13,5μ. περίπου και ήταν φτιαγμένο από ελεφαντόδοντο και χρυσάφι (που μπορούσε να βγαίνει και να ζυγίζεται). Το χρυσάφι ζύγιζε 1.150κ. περίπου. Στα βυζαντινά χρόνια το χρυσελεφάντινο άγαλμα μεταφέρθηκε και αυτό στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με το μπρούντζινο άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου. Το άγαλμα δεν έχει σωθεί και είναι άγνωστο πώς καταστράφηκε.

ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΡΟΜΑΧΟΥ

Το άγαλμα αυτό έγινε από το Φειδία για να θυμίζει τη μεγάλη νίκη των Αθηναίων στο Μαραθώνα. Ήταν τοποθετημένο στα Προπύλαια. Η θεά είχε την εμφάνιση πάνοπλου πολεμιστή, που φοράει κράνος και κρατάει ασπίδα και δόρυ. Το άγαλμα είχε 11μ. ύψος και ήταν κατασκευασμένο από ορείχαλκο (μπρούντζο). Λέγεται πως η μύτη του δόρατος της Αθηνάς και το λοφίο του κράνους της φαίνονταν από το Σούνιο. Τον 7ο αι. μ.Χ. μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και καταστράφηκε το 1.204 από τους σταυροφόρους.
Σημείωση: πρόμαχος *προ + μάχη (αυτός που στη μάχη πηγαίνει μπροστά)

ΖΩΦΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ

Είναι μια ανάγλυφη παράσταση πάνω στον Παρθενώνα. Έγινε από το Φειδία και τους συνεργάτες του και είχε μήκος 160μ. και ύψος 1μ. περίπου. Αποτελούνταν από 360 ανθρώπινες μορφές (θεοί, ιερείς, άρχοντες, άνδρες, γυναίκες, νέοι, γέροι) και 250 περίπου ζώα (κυρίως άλογα). Αναπαριστά την πομπή των Αθηναίων στη μεγάλη γιορτή της θεάς, τα Παναθήναια.
Σήμερα ένα μέρος της ζωφόρου έχει καταστραφεί, ενώ κάποια κομμάτια της βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο (Λονδίνο), κάποια άλλα στο Μουσείο του Λούβρου (Παρίσι) και κάποια στο Μουσείο της Ακρόπολης (Αθήνα). Αγωνιζόμαστε για την επιστροφή των μαρμάρων της ζωφόρου του Παρθενώνα (από το Λονδίνο και το Παρίσι) στην Ελλάδα.

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ - ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ

Ονομαστός Έλληνας αρχιτέκτονας και πολεοδόμος του 5ου π.Χ. αι. Θεωρείται εφευρέτης του πολεοδομικού σχεδίου. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η πόλη του Πειραιά. Ένα άλλο σπουδαίο έργο του είναι η ρυμοτομία της Ρόδου.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Ο μεγαλύτερος φιλόσοφος της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν γιος του Σωφρονίσκου, ενώ η μητέρα του, η Φαιναρέτη ήταν μαία (μαμή). Ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του και παντρεύτηκε την Ξανθίππη, με την οποία καυγάδιζε συνεχώς. Ο ίδιος ήταν εξαιρετικά άσχημος, αλλά είχε το χάρισμα να γοητεύει τους γύρω του. Δίδασκε πως η αγάπη στην πατρίδα και η υπακοή στους νόμους είναι η μεγαλύτερη υποχρέωση του ανθρώπου. Ο Σωκράτης προσποιούταν πως δεν ήξερε τίποτα. Έλεγε συχνά: «Εν οίδα, ότι ουδέν οίδα» (= ένα ξέρω, ότι τίποτα δεν ξέρω). Έτσι, έκανε ερωτήσεις στους συνομιλητές του και σιγά σιγά έλυναν μόνοι τους τις απορίες τους. Επίσης έλεγε: «Γνώθι σαυτόν» (γνώρισε τον εαυτό σου, γίνε καλύτερος άνθρωπος). Μαθητής του Σωκράτη ήταν ο Πλάτωνας.

ΠΛΑΤΩΝΑΣ

Ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της αρχαιότητας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αριστοκλής, αλλά ονομάστηκε Πλάτωνας από τις μεγάλες πλάτες του. Ήταν μαθητής του Σωκράτη. Ίδρυσε στην Αθήνα τη σχολή του που ονομάστηκε Ακαδημία, γιατί ήταν χτισμένη στο άλσος του Ακάδημου κοντά στον Κηφισό ποταμό. Το έργο του Πλάτωνα προκάλεσε το θαυμασμό των ανθρώπων σε όλες τις εποχές.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

Ένας από τους σπουδαιότερους αρχαίους φιλοσόφους, για πολλούς ίσως ο μεγαλύτερος. Γεννήθηκε στα Στάγιρα, μια πόλη της Χαλκιδικής. Όταν μεγάλωσε πήγε στην Αθήνα, όπου παρακολούθησε μαθηματικά στην Ακαδημία του Πλάτωνα. Γρήγορα ξεχώρισε για την εξυπνάδα του, τόσο που ο Πλάτωνας τον φώναζε «μυαλό». Το 342 π.Χ. έγινε δάσκαλος του Μ. Αλέξανδρου. Αργότερα ίδρυσε το Λύκειο ή αλλιώς Περιπατητική Σχολή, που ονομάστηκε έτσι, γιατί το μάθημα γινόταν ενώ μαθητές και δάσκαλος περπατούσαν. Ο Αριστοτέλης ασχολήθηκε με όλες τις επιστήμες και έγραψε πολλά βιβλία. Μπορούμε να πούμε ότι ο Αριστοτέλης έγραψε μια μεγάλη εγκυκλοπαίδεια.

 

Επικοινωνήστε μαζί μας